Trước khi lựa chọn, bạn cần nắm rõ thông số cơ bản của van bi 3 ngả mặt bích khí nén:
- Kích cỡ: DN15 – DN200
- Áp suất làm việc: PN10 – PN40
- Nhiệt độ: –20°C đến 200°C
- Vật liệu thân & bi: Inox 304/316
- Vật liệu gioăng: PTFE
- Kết nối: Mặt bích JIS, ANSI, BS
- Bộ khí: Tác động đơn / tác động kép
- Môi trường làm việc: Nước, hoá chất, khí,...
- Xuất xứ: Trung Quốc
1. Van bi 3 ngả mặt bích khí nén là gì?
Trong công nghiệp hiện đại, khi cần điều khiển dòng chảy phức tạp như phân chia, hòa trộn hoặc chuyển hướng dòng, giải pháp đơn giản chỉ dùng van 2 ngả là không đủ. Van bi 3 ngả mặt bích khí nén được thiết kế chuyên biệt cho những tình huống này.
Đây là loại van bi 3 cửa kết hợp với bộ truyền động khí nén, điều khiển đóng mở tự động thay cho thao tác thủ công. Kết nối bằng mặt bích giúp van chịu được áp suất lớn, phù hợp với đường ống DN15–DN300. Vật liệu chính là inox 304/316 bền bỉ, chống ăn mòn; phần làm kín sử dụng gioăng PTFE để đảm bảo độ kín tuyệt đối.
Van này hiện diện nhiều trong hệ thống nước, hơi, khí, dầu, hóa chất, nơi yêu cầu độ tin cậy cao và khả năng tự động hóa.
![]() |
Van bi 3 ngả mặt bích khí nén là gì? |
2. Cấu tạo chi tiết của van bi 3 ngả mặt bích khí nén
Để đánh giá chất lượng và hiệu suất, chúng ta cần phân tích kỹ lưỡng cấu tạo của van bi 3 ngả mặt bích khí nén. Mỗi bộ phận đều giữ vai trò quan trọng trong vận hành.
2.1 Thân van (Body)
Thân van đóng vai trò chịu lực chính.
- Vật liệu: inox 304 hoặc inox 316 đúc nguyên khối.
- Kết nối: mặt bích tiêu chuẩn JIS 10K, ANSI 150, BS PN16.
- Độ dày thân: thiết kế theo PN, đảm bảo chịu áp lực gấp ≥1,5 lần áp suất làm việc.
2.2 Bi van (Ball)
Bi là bộ phận trực tiếp điều khiển hướng dòng chảy.
- Gia công từ inox thép không gỉ 316L, bề mặt đánh bóng gương để giảm ma sát.
- Có hai kiểu bi:
- L-port: dùng để chuyển hướng dòng (A→B hoặc A→C).
- T-port: có thể chia dòng (A→B+C) hoặc gộp dòng (B+C→A).
![]() |
Bản vẽ cấu tạo van bi 3 ngả mặt bích khí nén |
2.3 Gioăng làm kín (Seat & Seal)
Phần gioăng làm kín là yếu tố then chốt để đảm bảo độ kín.
- Sử dụng PTFE (Teflon) làm gioăng chính.
- Chịu nhiệt: –10 → 180°C.
- Hệ số ma sát thấp, giúp bi xoay nhẹ nhàng.
- Chống hầu hết hóa chất, từ dung môi hữu cơ đến axit loãng.
2.4 Trục (Stem)
Trục là cầu nối truyền lực từ actuator xuống bi.
- Inox 316, thiết kế anti-blow-out chống bật trục khi quá áp.
- Làm kín bằng O-ring kết hợp gioăng PTFE.
- Chịu moment xoắn cao, truyền lực ổn định từ actuator xuống bi.
2.5 Bộ truyền động khí nén (Actuator)
Củ khí AT quyết định khả năng tự động hóa của van bi 3 ngả mặt bích khí nén.
- Vỏ hợp kim nhôm anot hóa, chuẩn IP67.
- Áp suất làm việc: 3–8 bar.
- Có 2 loại:
- Tác động đơn (spring return): van tự động trở về trạng thái an toàn khi mất khí.
- Tác động kép (double acting): điều khiển hai chiều, dừng ở vị trí cuối khi mất khí.
- Có thể gắn thêm: van điện từ, limit switch, positioner.
3. Nguyên lý hoạt động
Để hiểu cách vận hành, ta xem xét chi tiết cơ chế của van bi 3 ngả mặt bích khí nén inox 304/316, gioăng PTFE.
- Cơ chế truyền động: khí nén đẩy piston trong actuator → piston quay trục → trục nối với bi → bi xoay 90° hoặc 180°.
- Chữ L-port: chỉ cho phép dòng từ cửa A sang B hoặc A sang C. Thường dùng để chọn nhánh cấp/xả.
- Chữ T-port: có thể mở đồng thời 2 cửa hoặc cả 3 cửa. Dùng để phân dòng hoặc phối trộn.
- Fail-safe:
- Với tác động đơn: khi mất khí, lò xo đưa van về trạng thái an toàn (thường đóng).
- Với tác động kép: van giữ nguyên trạng thái cuối cùng.
👉 Nhờ cơ chế này, van bi 3 ngả mặt bích khí nén inox, vận hành nhanh (1–3 giây), chính xác và đáng tin cậy trong các hệ thống tự động hóa.
![]() |
Sơ đồ dòng chảy van bi 3 ngả mặt bích khí nén |
4. Thông số kỹ thuật tiêu biểu
Trước khi lựa chọn, bạn cần nắm rõ thông số cơ bản của sản phẩm:
- Kích cỡ: DN15 – DN200
- Áp suất làm việc: PN10 – PN40
- Nhiệt độ: –20°C đến 200°C
- Vật liệu thân & bi: Inox 304/316
- Vật liệu gioăng: PTFE
- Kết nối: Mặt bích JIS, ANSI, BS
- Bộ khí: Tác động đơn / tác động kép
- Môi trường làm việc: Nước, hoá chất, khí,...
- Xuất xứ: Trung Quốc
5. Phân loại van bi 3 ngả mặt bích khí nén
5.1 Theo vật liệu
- Inox 304: chống gỉ, giá hợp lý → dùng cho nước, khí, hơi trong nhà máy nước hoặc hệ thống khí nén. Xem thêm: Hiện tượng inox 304 bị gỉ
- Inox 316: thêm Molypden, chống ăn mòn hóa chất và nước biển → dùng cho ngành hóa chất, dầu khí.
5.2 Theo kiểu tác động
- Tác động đơn (spring return): mất khí, lò xo đưa van về trạng thái an toàn (thường đóng) → phù hợp hệ thống hơi nóng, hóa chất nguy hiểm.
- Tác động kép (double acting): cần khí cho cả hai chiều, mất khí giữ nguyên vị trí → dùng cho hệ thống ổn định, tuần hoàn.
5.3 Theo dạng dòng chảy
- Bi chữ L: kết nối A–B hoặc A–C, cửa còn lại bịt kín → ứng dụng chuyển hướng dòng, ví dụ chọn bồn A hoặc bồn B.
- Bi chữ T: cho phép A–B, A–C hoặc A–B–C → ứng dụng chia dòng hoặc hòa trộn dung dịch.
5.4 Theo tiêu chuẩn mặt bích
- Mặt bích JIS (Nhật)
- Mặt bích BS (Anh)
- Mặt bích ANSI (Mỹ)
6. Ưu điểm vượt trội
Để thấy lý do tại sao nhiều hệ thống chọn van bi 3 ngả mặt bích khí nén inox 304/316, gioăng PTFE, hãy phân tích ưu điểm:
- Tự động hóa hoàn toàn: điều khiển nhanh, giảm chi phí nhân công.
- Độ kín cao: nhờ gioăng PTFE ép sát bi, đạt tiêu chuẩn Class VI.
- Đa chức năng: phân dòng, phối trộn, chuyển hướng chỉ với một van.
- Độ bền: thân inox 304/316 khả năng chống ăn mòn, tuổi thọ lâu dài.
- Bảo trì dễ: kết nối mặt bích inox dễ tháo lắp, thay gioăng thuận tiện.
![]() |
Ưu điểm vượt trội của van bi 3 ngả mặt bích khí nén |
7. Nhược điểm & giới hạn
Bất kỳ thiết bị nào cũng có giới hạn, và van bi 3 ngả mặt bích khí nén không ngoại lệ:
- Giá thành cao hơn loại ren hoặc van bi 2 ngả mặt bích khí nén.
- Kích thước và trọng lượng lớn.
- Yêu cầu hệ thống khí nén ổn định.
- Không phù hợp cho môi trường vi sinh (cần van bi inox vi sinh điều khiển khí nén nối clamp chuyên dụng).
8. So sánh với các loại van khác
Để lựa chọn chính xác, nên đặt van bi 3 ngả mặt bích khí nén inox 304/316, gioăng PTFE trong tương quan với các loại van khác:
Tiêu chí | Van bi 3 ngả mặt bích khí nén | Van bi 3 ngả nối ren | Van bi 2 ngả khí nén |
---|---|---|---|
Kết nối | Mặt bích, chắc chắn | Nối ren, DN nhỏ | Ren/bích |
Vật liệu | Inox 304/316 | Inox 304/316 | Inox 304/316 |
Gioăng | PTFE | PTFE | PTFE |
Chức năng | Phân dòng, phối trộn | Chỉ phù hợp áp thấp | Đóng/mở một hướng |
Ứng dụng | Công nghiệp nặng | Dân dụng, hệ DN nhỏ | Công nghiệp vừa |
![]() |
So sánh van bi 3 ngả mặt khí nén với các loại van khác |
9. Ứng dụng thực tế
Trong thực tế, van bi 3 ngả mặt bích khí nén được ứng dụng trong nhiều ngành:
- Ngành xử lý nước: chuyển hướng dòng nước sang bể chứa khác.
- Ngành hóa chất: phối trộn dung dịch, chịu được môi trường ăn mòn.
- Ngành dầu khí: phân phối nhiên liệu, dầu DO/FO.
- Ngành hơi: phân dòng hơi bão hòa cho nhiều nhánh sử dụng.
10. Tiêu chí lựa chọn chuẩn xác
Khi chọn van bi 3 ngả mặt bích khí nén inox, kỹ sư cần dựa vào:
- Mục đích sử dụng: phân dòng hay phối trộn → chọn bi L hoặc T.
- Vật liệu thân: inox 304 cho nước/khí; inox 316 cho hóa chất, nước biển.
- Gioăng PTFE: phù hợp hầu hết môi trường; nếu nhiệt độ cao hơn → chọn Graphite.
- Kích cỡ & chuẩn bích: đồng bộ với đường ống inox công nghiệp (JIS, ANSI, BS).
- Kiểu actuator: tác động đơn hoặc tác động kép tùy yêu cầu an toàn.
![]() |
Tiêu chuẩn lựa chọn van bi 3 ngả mặt bích khí nén |
11. Lắp đặt và bảo trì
Để đảm bảo độ bền, van bi 3 ngả mặt bích khí nén inox cần được lắp đặt đúng cách:
- Đảm bảo chuẩn mặt bích đồng bộ với hệ thống.
- Dùng gasket đúng tiêu chuẩn, siết bulong chéo để tránh cong vênh.
- Cấp khí nén khô, sạch để bảo vệ actuator.
- Kiểm tra gioăng PTFE định kỳ, thay mới khi bị mòn hoặc chai cứng.
12. FAQ – Những câu hỏi thường gặp
Một số thắc mắc phổ biến về van bi 3 ngả mặt bích khí nén:
1. Van inox 304 và inox 316 khác gì nhau?
→ Inox 304 thích hợp cho môi trường nước, khí; inox 316 bền hơn trong môi trường hóa chất, nước biển.
2. Gioăng PTFE có bền không?
→ PTFE chịu hóa chất, chịu nhiệt, ít mài mòn, tuổi thọ cao.
3. Van bi 3 ngả mặt bích khí nén có thể điều tiết lưu lượng không?
→ Có, nếu kết hợp với bộ điều khiển tuyến tính (positioner). Tuy nhiên độ chính xác không bằng van cầu.
4. Khi mất khí nén, van sẽ thế nào?
→ Nếu dùng tác động đơn → tự trở về trạng thái an toàn. Nếu dùng tác động kép → giữ nguyên trạng thái cuối.
![]() |
FAQ về van bi 3 ngả mặt bích 3 ngả mặt bích khí nén |
13. Mua van bi 3 ngả mặt bích khí nén ở đâu uy tín?
Để kết thúc, hãy cùng xem tại sao nên mua van bi 3 ngả mặt bích khí nén tại VANVNC:
- Nhập khẩu chính hãng, CO–CQ đầy đủ.
- Kho hàng lớn, sẵn đủ kích cỡ DN15–DN300.
- Vật liệu inox 304/316 chất lượng cao, gioăng PTFE bền bỉ.
- Đối tác lớn: Vinamilk, Sabeco, Habeco, Cozy, Dược Hoa Linh, IDP.
- Tư vấn kỹ thuật chuyên sâu, hỗ trợ lắp đặt, bảo trì.
👉 Truy cập vanvnc.com hoặc liên hệ ngay để nhận tư vấn và báo giá nhanh nhất.
THÔNG TIN LIÊN HỆ:
- SĐT: 088.666.4291 (Ưu tiên liên hệ qua Zalo)