1. Phương pháp hàn ống orbital – Hàn TIG là gì?
Phương pháp hàn ống orbital – Hàn TIG là kỹ thuật hàn ống inox trong đó mỏ hàn TIG được gắn trên một đầu hàn quay tự động quanh ống theo quỹ đạo 360°, mọi thông số hàn đều được lập trình và điều khiển bằng máy, thay vì thợ cầm tay di chuyển mỏ như hàn TIG thông thường.
Nói ngắn gọn, vẫn là hàn TIG trên inox nhưng khác ở chỗ:
-
Điện cực không do thợ cầm mà nằm trong đầu hàn orbital, đầu này kẹp vào ống và quay tròn quanh chu vi mối hàn.
-
Dòng hàn, chế độ xung, tốc độ quay, thời gian khí bảo vệ và purge đều được cài đặt sẵn theo chương trình.
-
Mặt ngoài và mặt trong ống inox được bảo vệ bằng khí trơ (Argon) rất tốt, nhờ hệ khí bảo vệ và purge chuyên dụng.
Nhờ cơ chế đó, Phương pháp hàn ống orbital – Hàn TIG cho ra mối hàn ống inox có chất lượng đồng đều, lặp lại cao, bề mặt sạch và HAZ hẹp, đặc biệt phù hợp với các tuyến ống nhiều mối, yêu cầu kỹ thuật cao và cần hạn chế tối đa việc hàn lại.
 |
| Phương pháp hàn ống orbital - Hàn TIG là gì? |
2. Cơ sở kỹ thuật của phương pháp hàn ống orbital – Hàn TIG ống inox
Để áp dụng đúng Phương pháp hàn ống orbital – Hàn TIG, kỹ sư cần nắm vững cách hồ quang TIG tương tác với inox, cách đầu hàn di chuyển quanh ống và vai trò của vùng ảnh hưởng nhiệt.
2.1. Nguyên lý hồ quang TIG trên vật liệu inox
Trong hàn TIG, hồ quang được tạo giữa điện cực Wolfram và phôi inox. Nhiệt tập trung cao tại vùng rất hẹp, cho phép:
- Nung chảy mép ống một cách có kiểm soát
- Hạn chế bắn tóe, không sinh xỉ, mối hàn sạch và dễ kiểm tra
- Điều chỉnh độ ngấu bằng dòng hàn, chiều dài hồ quang và tốc độ di chuyển
Tuy nhiên inox là vật liệu nhạy cảm với nhiệt, nếu nhiệt vào quá cao hoặc lưu quá lâu, vùng ảnh hưởng nhiệt mở rộng, có thể hình thành các pha làm giảm khả năng chống ăn mòn. Phương pháp hàn ống orbital – Hàn TIG tận dụng ưu điểm TIG nhưng bổ sung khả năng điều khiển chế độ xung và quỹ đạo, nhờ đó giữ nhiệt vào trong ngưỡng cho phép.
2.2. Quỹ đạo orbital 360 độ quanh ống
Trong Phương pháp hàn ống orbital – Hàn TIG, đầu hàn quay tròn kín quanh ống theo một chu trình lập trình sẵn:
- Bắt đầu tại điểm khởi hàn với dòng tăng dần để ổn định hồ quang
- Duy trì tốc độ quay ổn định quanh 360 độ
- Kết thúc bằng đoạn giảm dòng để tránh tạo gờ tại vị trí chập mối
Tốc độ quay quyết định trực tiếp lượng nhiệt cung cấp trên một đơn vị chiều dài mối hàn. Nếu quay quá nhanh, hồ quang chưa kịp nung chảy đủ, mối hàn thiếu ngấu. Nếu quay quá chậm, bể hàn quá nóng, HAZ rộng và màu mối hàn bị cháy đậm. Điểm mạnh của Phương pháp hàn ống orbital – Hàn TIG là tốc độ quay được kiểm soát bằng động cơ, nên một khi đã tối ưu ở mối mẫu thì có thể lặp lại rất ổn định.
2.3. Khí bảo vệ và khí purge trong phương pháp hàn ống orbital
Hàn inox luôn cần khí bảo vệ, nhưng với orbital mức yêu cầu còn cao hơn vì cần bảo vệ cả mặt ngoài và mặt trong mối hàn.
- Phần ngoài được bảo vệ bằng dòng khí Argon qua chụp khí của đầu hàn
- Phần trong lòng ống được bảo vệ nhờ khí purge, thường cũng dùng Argon, cấp vào lòng ống để đuổi không khí
Nếu purge không tốt, mặt trong mối hàn sẽ bị oxy hóa mạnh, xuất hiện lớp “sugaring” xám đen, giòn và dễ bong. Đây là điểm khởi đầu của ăn mòn và bám cặn. Do đó, trong Phương pháp hàn ống orbital – Hàn TIG, thiết kế purge là phần bắt buộc:
- Tính toán thể tích đoạn ống cần purge
- Lựa chọn lưu lượng Argon hợp lý
- Duy trì thời gian purge tối thiểu trước khi đánh hồ quang
Ở các hệ thống yêu cầu cao, người ta còn đo nồng độ oxy trong vùng purge để đảm bảo xuống dưới mức cho phép trước khi cấp lệnh hàn.
 |
| Cở sở kỹ thuật phương pháp hàn ống orbiatal |
2.4. Ảnh hưởng của vùng ảnh hưởng nhiệt đến ống inox
Vùng ảnh hưởng nhiệt là phần kim loại xung quanh mối hàn bị nung nóng nhưng không nóng chảy. Với inox, HAZ ảnh hưởng mạnh đến:
- Cơ tính và độ bền mỏi
- Khả năng chống ăn mòn, đặc biệt là ăn mòn kẽ
- Biến dạng cục bộ quanh mối hàn
Nhờ khả năng điều khiển được dòng hàn, chế độ xung và tốc độ quay, Phương pháp hàn ống orbital – Hàn TIG cho phép:
- Giới hạn bề rộng HAZ trong khoảng tối ưu
- Giảm nguy cơ thay đổi tổ chức kim loại bất lợi
- Giữ bề mặt trong và ngoài có màu tương đối đồng đều, dễ kiểm soát chất lượng
So với TIG tay, việc kiểm soát HAZ bằng orbital có tính lặp lại cao hơn rất nhiều vì mọi tham số được lập trình thay vì dựa vào cảm giác người thợ.
3. Cấu hình hệ thống hàn ống orbital TIG cho ống inox
Một hệ thống Phương pháp hàn ống orbital – Hàn TIG hoàn chỉnh luôn gồm nhiều thành phần kỹ thuật phối hợp với nhau. Khi từng phần được lựa chọn đúng và vận hành chuẩn, mối hàn mới đạt chất lượng mong muốn.
3.1. Nguồn hàn TIG chuyên dụng cho orbital
- Dải dòng rộng (5–200A hoặc hơn): Hỗ trợ hàn ống mỏng 1.0 mm đến ống dày trung bình 2–3 mm.
- Chế độ TIG xung linh hoạt: Điều chỉnh dòng đỉnh, dòng nền, tần số và chu kỳ xung để kiểm soát nhiệt vào và độ ngấu.
- Kết nối với đầu hàn orbital: Nguồn phải phối hợp được với bộ điều khiển theo từng góc quay 360° của đầu hàn.
- Độ ổn định điện cao: Dòng và điện áp ít dao động giúp mối hàn ổn định, hạn chế phải hàn lại.
Lợi ích: Mối hàn ít biến thiên, giảm lỗi cháy cạnh, rỗ khí và đảm bảo chất lượng đồng đều giữa các chu trình.
3.2. Hệ gá kẹp ống và căn chỉnh đồng trục
- Giữ đồng tâm tuyệt đối: Hai đầu ống phải nằm trên trục thẳng, sai số nhỏ nhất có thể.
- Mặt cắt vuông và khe hở đều: Đảm bảo gap 360° đồng nhất để nhiệt hồ quang phân bố đều.
- Độ cứng cao: Hệ gá không được xoắn hoặc rung khi đầu hàn quay với tốc độ cao.
Hệ quả nếu gá sai: Xuất hiện bậc trong lòng ống, mép hàn lệch, thiếu ngấu hoặc cháy cạnh dù thông số lý thuyết đúng.
3.3. Hệ thống khí bảo vệ và khí purge cho ống inox
- Đường cấp Argon cho đầu hàn: Lưu lượng ổn định để bảo vệ hồ quang và vùng HAZ ngoài.
- Đường purge vào lòng ống: Đưa Argon vào trong ống để đuổi oxy, ngăn sugaring.
- Lỗ xả khí được kiểm soát: Sử dụng bít purge để tạo môi trường khí kín và xả đều.
Yêu cầu vận hành: Thời gian purge và lưu lượng Argon phải chuẩn hóa theo DN và chiều dài ống; hệ purge phải kín tuyệt đối.
Hậu quả nếu purge sai: Mối hàn trong bị oxy hóa nặng, dễ ăn mòn và không đạt chuẩn vệ sinh.
3.4. Vật tư tiêu hao trong phương pháp hàn ống orbital – Hàn TIG
- Điện cực Tungsten: Đủ kích thước (Φ1.0–Φ2.4 mm), mài đúng góc, đúng chiều dài lộ ra.
- Dây hàn: Đúng mác inox 304/inox 316/316L, sạch, đường kính phù hợp và được cấp đều.
- Chụp khí – bộ chia khí – gioăng: Luôn sạch và kín để tránh hút khí ngoài vào vùng hàn.
Bảo dưỡng định kỳ: Thay điện cực theo số mối, vệ sinh đầu hàn theo ca, kiểm tra rò purge.
Lợi ích: Hồ quang ổn định, mối hàn đều, thiết bị bền và giảm chi phí vận hành.
4. Phân loại phương pháp hàn ống orbital theo kiểu đầu hàn
Phương pháp hàn ống orbital – Hàn TIG được chia thành hai nhóm đầu hàn chính, mỗi loại tối ưu cho một dải kích thước và điều kiện thi công khác nhau.
1. Hàn orbital kín (Closed Head Welding)
- Buồng hàn kín 100% Argon: Hồ quang và bể hàn được bao hoàn toàn trong khoang khí trơ, hạn chế tối đa oxy hóa.
- Kiểm soát hồ quang chính xác: Tốc độ quay, dòng xung và chiều dài hồ quang ổn định vì môi trường kín không bị gió ảnh hưởng.
- Mối hàn sạch – đồng màu: HAZ hẹp, gần như không có cháy vàng hay sugaring nếu purge chuẩn.
- Dải kích thước tối ưu: DN10 – DN100 (OD ≈ 12–114 mm), đặc biệt phù hợp ống mỏng 1.0–2.0 mm.
- Ứng dụng: Hệ thống ống inox vi sinh, dược phẩm, nước tinh khiết, dây chuyền CIP/SIP yêu cầu bề mặt trong mịn và không gợn.
- Điểm mạnh: Độ lặp lại mối hàn rất cao, mối hàn đạt chuẩn vệ sinh mà không cần đánh bóng.
 |
| Phường pháp hàn ống orbital đầu kín |
2. Hàn orbital hở (Open Head Welding)
- Không có buồng khí kín: Khí Argon được phun trực tiếp qua chụp khí; hồ quang hở nên chịu tác động môi trường.
- Linh hoạt cao: Hàn được ống cỡ lớn, vị trí gò bó hoặc gần các phụ kiện như cút, tê, mặt bích, van.
- Dễ quan sát hồ quang: Thuận lợi khi tối ưu tham số dòng – tốc độ quay – dây bù.
- Dải kích thước tối ưu: DN80 trở lên, ống dày 2.5–5.0 mm.
- Ứng dụng: Đường ống inox công nghiệp, thi công ngoài hiện trường, các kết nối phức tạp hoặc cồng kềnh.
- Điểm mạnh: Linh hoạt nhất trong điều kiện lắp đặt thực tế, phù hợp ống lớn và mối hàn đặc biệt.
3. Bảng so sánh kỹ thuật
|
Tiêu chí kỹ thuật
|
Hàn orbital kín (Closed Head)
|
Hàn orbital hở (Open Head)
|
| Mức độ bảo vệ Argon |
Buồng kín 100%, không hút oxy |
Hở, cần lưu lượng khí cao |
| Độ sạch mối hàn |
Rất cao, đạt chuẩn vi sinh |
Tốt, có thể cần xử lý bề mặt |
| Dải ống tối ưu |
DN10 – DN100, ống mỏng |
DN80 trở lên, ống dày |
| Loại mối hàn |
Ống – ống, mối lặp nhiều |
Ống – phụ kiện, mối phức tạp |
| Độ ổn định chất lượng |
Rất cao, lặp lại 95–98% |
Phụ thuộc kỹ thuật & môi trường |
| Ứng dụng chính |
Vi sinh, dược phẩm, nước tinh khiết |
Công nghiệp, cơ điện, đường ống lớn |
| Khả năng quan sát hồ quang |
Hạn chế |
Rất tốt |
| Chi phí thiết bị |
Cao |
Trung bình – cao |
4. Quy tắc lựa chọn nhanh
- Cần mối hàn sạch – không đổi màu – đạt chuẩn vi sinh: chọn đầu kín.
- Ống lớn – vị trí gần co/tê/mặt bích – không gian chật: chọn đầu hở.
- Gia công spool hàng loạt trong xưởng: đầu kín cho độ lặp lại tối đa.
- Thi công hiện trường, nhiều phụ kiện cồng kềnh: đầu hở linh hoạt hơn.
5. Thông số hàn cơ bản trong phương pháp hàn ống orbital – Hàn TIG ống inox
Muốn làm chủ Phương pháp hàn ống orbital – Hàn TIG, không thể chỉ “chạy theo máy” mà phải hiểu ý nghĩa từng tham số. Khi hiểu rõ mối liên hệ giữa dòng, tốc độ quay, chế độ xung và purge, kỹ sư có thể chủ động tối ưu cho từng loại ống.
5.1. Dòng hàn và chế độ xung TIG
Dòng hàn là tham số chính quyết định độ ngấu. Với ống inox:
- Dòng thấp quá dẫn tới thiếu ngấu, mối hàn nhỏ, dễ rỗ
- Dòng cao quá gây phình mối hàn, HAZ rộng và dễ cháy cạnh
Chế độ xung TIG giúp điều hòa nhiệt vào:
- Dòng đỉnh dùng để tạo ngấu trong khoảng thời gian ngắn
- Dòng nền duy trì hồ quang mà không cấp thêm nhiều nhiệt
Trong Phương pháp hàn ống orbital – Hàn TIG, việc lựa chọn tần số xung và tỉ lệ thời gian dòng đỉnh dòng nền cho phép giữ bể hàn ổn định, HAZ gọn và màu mối hàn nằm trong dải chấp nhận được.
5.2. Tốc độ quay đầu hàn và tốc độ cấp dây
Tốc độ quay đầu hàn quyết định thời gian hồ quang tác động lên từng điểm trên chu vi ống. Khi có dùng dây bù, tốc độ cấp dây phải tương thích với tốc độ quay:
- Nếu quay nhanh mà vẫn cấp dây nhiều, mối hàn sẽ dày và phình
- Nếu quay chậm mà cấp dây ít, mối hàn dễ bị lõm, thiếu kim loại
Ưu điểm của Phương pháp hàn ống orbital – Hàn TIG là cả hai tốc độ này đều do máy điều khiển, nên sau khi tối ưu cho một cấu hình ống cụ thể, có thể lưu lại và dùng lặp lại cho cả lô sản phẩm.
5.3. Thời gian trễ khí trước và sau hàn
Khí bảo vệ cần được cấp trước khi đánh hồ quang và duy trì sau khi tắt hồ quang:
- Trước hàn, trễ khí đủ lâu để đuổi hết không khí trong vùng chụp khí và quanh điện cực
- Sau hàn, giữ khí cho tới khi bể hàn và điện cực nguội bớt để tránh oxy hóa nóng
Nếu thời gian trễ quá ngắn, dù các thông số khác trong Phương pháp hàn ống orbital – Hàn TIG đều đúng, bề mặt mối hàn vẫn dễ đổi màu xấu và điện cực nhanh xuống cấp.
5.4. Thời gian purge và kiểm soát oxy trong lòng ống
Với mối hàn cần bề mặt trong đẹp, purge trở thành yếu tố bắt buộc. Thời gian purge phụ thuộc vào:
- Thể tích đoạn ống cần bảo vệ
- Lưu lượng Argon cấp vào
- Mức độ kín của hệ bít hai đầu
Trong các ứng dụng yêu cầu cao, người ta còn dùng thiết bị đo oxy đặt tại điểm xả. Chỉ khi nồng độ oxy giảm xuống dưới giá trị nhất định, Phương pháp hàn ống orbital – Hàn TIG mới được phép bắt đầu chu trình hàn. Điều này đảm bảo mặt trong mối hàn không bị oxy hóa thô.
5.5. Bảng tham chiếu dải thông số điển hình
Trong thực tế, bất kỳ đơn vị nào vận hành lâu năm với Phương pháp hàn ống orbital – Hàn TIG đều xây dựng cho mình một bộ bảng thông số tham chiếu theo:
- Đường kính ngoài và chiều dày ống
- Mác inox và kiểu liên kết
- Loại đầu hàn sử dụng
Bảng này không phải công thức tuyệt đối mà là điểm xuất phát. Thông thường, kỹ sư sẽ:
- Chọn thông số theo bảng tham chiếu
- Hàn vài mối mẫu, kiểm tra ngoại quan và nếu cần kiểm tra nội quan
- Tinh chỉnh nhỏ về dòng, tốc độ quay, tần số xung và purge
Sau vòng tối ưu đó, bộ thông số mới được “chốt” và dùng cho cả lô. Đây là cách biến Phương pháp hàn ống orbital – Hàn TIG từ một công nghệ phức tạp thành một quy trình lặp lại, có thể kiểm soát được.
6. Quy trình hàn ống inox bằng Phương pháp hàn ống orbital – Hàn TIG
Một quy trình chuẩn không chỉ dựa vào thông số mà phụ thuộc vào độ chính xác của từng bước. Với hàn orbital TIG, bất kỳ sai sót nhỏ nào ở giai đoạn chuẩn bị cũng sẽ tạo ra lỗi lớn ở mối hàn hoàn thiện. Quy trình chuẩn gồm sáu bước sau:
6.1. Chuẩn bị đầu ống inox
- Cắt bằng máy chuyên dụng: Đảm bảo mặt cắt vuông, ổn định và ít biến dạng.
- Gia công mặt cắt bằng facing hoặc tiện: Loại bỏ bavia, gờ sắc và kim loại biến cứng.
- Làm sạch mép hàn bằng dung môi: Xóa dầu mỡ, bụi, dấu tay hoặc oxy hóa nhẹ.
Lưu ý: Nếu chuẩn bị mép hàn không đạt, mọi ưu điểm của Phương pháp hàn ống orbital – Hàn TIG sẽ bị triệt tiêu, hồ quang ổn định cũng không bù được hình học mép sai.
6.2. Gá lắp và căn chỉnh
- Căn đều mép ống: Giữ đúng gap theo thiết kế để nhiệt và độ ngấu phân bố đều.
- Kiểm tra đồng tâm: Dùng căn lá hoặc dụng cụ đo để bảo đảm hai trục ống thẳng tuyệt đối.
- Siết chặt hệ gá: Ngăn xê dịch khi đầu hàn quay tốc độ cao.
Kết luận: Nếu đồng tâm kém, mối hàn sẽ xuất hiện bậc trong lòng ống, thiếu ngấu hoặc cháy cạnh dù thông số hàn chính xác.
6.3. Cài đặt và kiểm tra chương trình hàn
- Chọn chương trình hàn phù hợp: Theo DN, chiều dày và kiểu mối hàn.
- Kiểm tra thông số kỹ thuật: Dòng đỉnh, dòng nền, tần số xung, tốc độ quay, thời gian trễ khí và thời gian purge.
- Chạy thử không hồ quang (dry run): Đảm bảo đầu hàn quay trơn tru, không kẹt hoặc rung.
Mục đích: Đảm bảo Phương pháp hàn ống orbital – Hàn TIG vận hành đúng thiết kế trước khi nung chảy kim loại.
 |
| Phường pháp hàn ống orbital đầu kín |
|
6.4. Thực hiện chu trình hàn
- Kích hoạt purge: Đuổi toàn bộ không khí trong lòng ống và quanh đầu hàn.
- Khởi động chương trình: Đầu hàn quay và hồ quang thiết lập tự động.
- Giám sát thông số: Dòng, điện áp, tốc độ quay và màu hồ quang để phát hiện bất thường.
Lưu ý: Thợ không điều khiển mỏ hàn mà điều khiển quy trình. Sự ổn định đến từ hệ thống, không phải thao tác bằng tay.
6.5. Làm nguội và tháo gá
- Duy trì khí bảo vệ: Bảo vệ mối hàn trong thời gian post gas theo lập trình.
- Tháo đầu hàn và mở gá: Thực hiện nhẹ nhàng, tránh tác động mạnh khi mối hàn còn nóng.
- Để nguội tự nhiên: Không làm nguội cưỡng bức để tránh tạo ứng suất.
Lưu ý: Thời gian post gas quyết định màu mối hàn và khả năng chống oxy hóa.
6.6. Kiểm tra ban đầu và xử lý sau hàn
- Kiểm tra ngoại quan: Độ đều, màu, kích thước và hình dạng mối hàn.
- Kiểm tra mặt trong: Dùng borescope hoặc kiểm tra trực tiếp với ống lớn.
- Cân nhắc xử lý sau hàn: Mài sửa nhẹ, pickling, passivation hoặc đánh bóng nếu yêu cầu.
Kết luận: Khi quy trình 6.1–6.6 được tuân thủ đầy đủ, Phương pháp hàn ống orbital – Hàn TIG tạo ra mối hàn ổn định, sạch, dự đoán được chất lượng và giảm tối đa việc phải cắt hàn lại.
7. Ưu điểm của phương pháp hàn ống orbital – Hàn TIG ống inox
Khi xem xét đầu tư thiết bị orbital, yếu tố quan trọng không chỉ là “mối hàn đẹp” mà là hiệu quả vận hành, kiểm soát chất lượng và tính kinh tế của cả vòng đời dự án. Dưới góc độ kỹ thuật và vận hành, orbital TIG mang lại các lợi ích sau:
7.1. Chất lượng mối hàn đồng đều và có thể lặp lại
- Tính lặp lại cao: Khi chương trình đã tối ưu, mọi mối hàn trong cùng lô gần như giống nhau về độ ngấu, chiều rộng, hình học và màu sắc.
- Độ lệch giữa các mối rất nhỏ: Giảm tình trạng “mối xấu lẫn trong đám đông”.
- Thử kín – thử áp ổn định hơn: Tránh thất bại do vài mối lỗi trên tuyến dài.
7.2. Độ sạch và hình dạng mối hàn vượt trội
- Mối hàn gọn – êm – ít bắn tóe: Giảm tích tụ cặn và giữ hình học chuẩn.
- Mặt trong ít oxy hóa: Khi purge đúng chuẩn, hạn chế sugaring.
- HAZ hẹp và màu mối hàn dễ kiểm soát: Thuận lợi cho nghiệm thu.
7.3. Giảm phụ thuộc vào tay nghề thợ hàn
- Vai trò thợ chuyển hướng: Từ điều khiển hồ quang sang chuẩn bị mép, gá lắp và vận hành.
- Kỹ năng tinh xảo giảm: Thay bằng yêu cầu tuân thủ quy trình.
- Chuẩn hóa nhân sự: Dễ đào tạo và giảm phụ thuộc vào vài thợ giỏi.
7.4. Hiệu quả kinh tế khi số lượng mối hàn lớn
- Giảm tỷ lệ hàn lại: Tiết kiệm chi phí cắt bỏ, làm sạch, sửa chữa và purge lại.
- Thời gian thi công giảm: Chu trình hàn cố định, ít biến thiên.
- Giảm chi phí vận hành lâu dài: Rò rỉ ít hơn, độ bền cao hơn.
7.5. Hỗ trợ kiểm soát chất lượng và truy xuất dữ liệu
- Lưu dữ liệu mối hàn: Ghi lại thông số của từng mối.
- Gắn mối hàn với vị trí thực tế: Liên kết với mã spool hoặc bản vẽ.
- Hỗ trợ nghiệm thu và kiểm toán: Dữ liệu minh bạch, tránh phụ thuộc cảm tính.
8. Hạn chế và nhược điểm của phương pháp hàn ống orbital – Hàn TIG
Dù có nhiều ưu điểm, Phương pháp hàn ống orbital – Hàn TIG không phải giải pháp phù hợp cho mọi trường hợp. Hiểu rõ hạn chế giúp doanh nghiệp triển khai đúng phạm vi.
8.1. Chi phí đầu tư ban đầu cao
- Thiết bị bao gồm: Nguồn TIG chuyên dụng, đầu hàn kín/hở, bộ gá và hệ purge.
- Chi phí cao hơn TIG tay: Phù hợp đơn vị có khối lượng hàn lớn hoặc liên tục.
- Không phù hợp thi công nhỏ lẻ: Khó khai thác hết hiệu quả đầu tư.
8.2. Yêu cầu cao về chuẩn bị mép và gá lắp
- Orbit không sửa được mép xấu: Mặt cắt phải vuông, sạch, không bavia.
- Khe hở phải đều 360°: Đồng tâm phải chính xác.
- Lỗi hình học = lỗi mối hàn: Máy hàn đúng nhưng kết quả vẫn sai.
8.3. Giới hạn về đường kính và không gian thao tác
- Không phải mọi DN đều hàn được: Ống quá lớn hoặc quá nhỏ ngoài dải đầu hàn.
- Không gian chật: Ống sát tường, sát kết cấu → đầu hàn không quay đủ vòng.
- Một số liên kết cần đồ gá riêng: Đặc biệt với ống gấp khúc hoặc nối thiết bị.
8.4. Thời gian thiết lập và đào tạo ban đầu
- Cần xây dựng thông số chuẩn: Thử – kiểm – tinh chỉnh nhiều vòng.
- Đào tạo nhân sự: Vận hành, vệ sinh thiết bị, xử lý lỗi.
- Giai đoạn đầu tốn thời gian: Nhưng ổn định rồi thì toàn bộ dự án hưởng lợi.
 |
| Hạn chế và nhược điểm của phương pháp hàn orbital |
9. Ứng dụng phương pháp hàn ống orbital – Hàn TIG ống inox trong thực tế
Ưu điểm của Phương pháp hàn ống orbital – Hàn TIG chỉ thực sự rõ ràng khi đặt vào các kịch bản ứng dụng cụ thể. Dưới đây là những nhóm ứng dụng thường gặp và cách tổ chức hàn trong từng trường hợp.
9.1. Hàn ống – ống inox bằng orbital
Đây là ứng dụng cơ bản và phổ biến nhất:
- Hai đoạn ống cùng DN và chiều dày được nối với nhau
- Số lượng mối hàn lớn, hình học lặp lại, rất phù hợp để dùng một chương trình chuẩn
Trong các nhà máy hoặc xưởng gia công spool:
- Tất cả đoạn ống thẳng được cắt, facing, chuẩn bị mép và hàn bằng orbital trước
- Sau đó mới mang ra hiện trường để lắp ghép với thiết bị, van, tank
Cách tổ chức này giúp dồn phần lớn công việc hàn vào môi trường xưởng, ít phụ thuộc điều kiện thi công ngoài hiện trường.
9.2. Hàn ống inox với phụ kiện bằng orbital
Bên cạnh ống – ống, Phương pháp hàn ống orbital – Hàn TIG còn được dùng cho:
- Ống nối với co, tê, cút giảm, giảm đồng tâm hoặc lệch tâm
- Ống nối với stub-end, mặt bích, đoạn nối van, đầu nối thiết bị
Thách thức ở đây:
- Hình học thay đổi, tích nhiệt giữa ống và phụ kiện không giống nhau
- Không gian quanh mối hàn có thể gò bó hơn, đặc biệt gần mặt bích hoặc thân van
Giải pháp thường là dùng đầu kín cho những vị trí thuận lợi và đầu hở cho các vị trí cồng kềnh, vừa đảm bảo chất lượng, vừa giữ được tính linh hoạt khi triển khai Phương pháp hàn ống orbital – Hàn TIG.
9.3. Hàn không dây bù và hàn có dây bù
Trong thực tế, có hai hướng chính:
Hàn fusion, không dùng dây bù
- Áp dụng với ống mỏng, mép hàn chuẩn, gap nhỏ và đều
- Mối hàn gọn, ít bậc, ít biến dạng, tiết kiệm vật liệu bổ sung
Hàn có dây bù
- Dùng cho ống dầy hơn hoặc khi yêu cầu cơ tính cao
- Cần kiểm soát đồng thời dòng, tốc độ quay và tốc độ cấp dây
Khi thiết kế quy trình Phương pháp hàn ống orbital – Hàn TIG, việc chọn đi theo hướng fusion hay có dây bù phải dựa trên tính toán về chiều dày, ứng suất làm việc và tiêu chuẩn thiết kế của tuyến ống.
9.4. Ứng dụng trên ống inox công nghiệp và ống inox vi sinh
Về mặt thiết bị và nguyên lý, Phương pháp hàn ống orbital – Hàn TIG áp dụng được cho:
- Các hệ ống inox công nghiệp mang nước, dầu, khí, hơi trong dải áp lực phù hợp
- Các hệ ống yêu cầu sạch hơn, cần bề mặt trong mịn, dễ vệ sinh
Điểm khác nhau chủ yếu nằm ở yêu cầu nghiệm thu:
- Với hệ công nghiệp, trọng tâm là độ kín, độ bền và độ ổn định
- Với hệ yêu cầu sạch, ngoài độ kín còn phải chú ý nhiều hơn tới bề mặt trong, bậc, màu mối hàn, khả năng rửa trôi cặn
Khi thiết kế quy trình, kỹ sư cần xác định tuyến nào ưu tiên chất lượng bề mặt trong để điều chỉnh purge, thông số và khâu kiểm tra phù hợp với từng nhóm.
10. So sánh phương pháp hàn ống orbital – Hàn TIG với các phương pháp hàn khác
Để thấy rõ vị trí của Phương pháp hàn ống orbital – Hàn TIG, cần đặt nó trong tương quan với các công nghệ hàn hiện có.
| Tiêu chí chính |
TIG thủ công |
Phương pháp hàn ống orbital – Hàn TIG |
MIC/MAG / hàn que trên inox |
Hàn laser trên ống inox |
| Chất lượng và độ lặp lại mối hàn |
Phụ thuộc thợ, mối đẹp mối xấu |
Rất đồng đều, lặp lại ổn định |
Khó ổn định, dao động lớn |
Rất ổn định nhờ quy trình chuẩn |
| Bề mặt trong và độ sạch |
Tùy tay nghề, khó đồng nhất |
Rất sạch nếu purge chuẩn |
Thường xấu, nhiều bắn tóe |
Đẹp, HAZ rất hẹp |
| Phù hợp với ống inox mỏng |
Dễ cháy mép, khó kiểm soát |
Phù hợp nhất |
Rất dễ cháy mép |
Phù hợp nhưng setup tốn kém |
| Kiểm soát quy trình và log dữ liệu |
Không lưu được dữ liệu |
Có thể lưu chương trình và log từng mối |
Ít khi lưu được dữ liệu |
Có thể lưu nhưng cấu hình phức tạp |
| Chi phí đầu tư thiết bị |
Thấp |
Cao |
Trung bình |
Rất cao |
| Ứng dụng điển hình |
Công trình nhỏ, ít mối, vị trí chật |
Tuyến ống nhiều mối, yêu cầu cao |
Kết cấu dày, ít quan tâm bề mặt trong |
Sản xuất hàng loạt quy mô lớn |
11. Địa chỉ cung cấp ống inox chất lượng cao – VANVNC
Khi lựa chọn đơn vị cung cấp ống inox cho các dự án cơ điện, đường ống công nghiệp hoặc lắp đặt thiết bị, yếu tố quan trọng nhất luôn là độ tin cậy, chất lượng vật tư và khả năng đáp ứng nhanh. VANVNC là địa chỉ được nhiều kỹ sư, nhà thầu và doanh nghiệp lựa chọn nhờ những ưu điểm nổi bật:
- Chất lượng ổn định: Ống inox đúng mác thép, đúng độ dày, bề mặt đẹp, sai số nhỏ.
- Đầy đủ CO–CQ: Đáp ứng yêu cầu nghiệm thu cho các dự án công nghiệp.
- Kho lớn – giao nhanh: Có sẵn ống công nghiệp, ống vi sinh nhiều kích cỡ.
- Tư vấn kỹ thuật chuẩn: Hỗ trợ chọn mác inox và tiêu chuẩn phù hợp hệ thống.
- Giá tốt – ổn định: Nguồn hàng trực tiếp, tối ưu chi phí cho nhà thầu.
Liên hệ ngay để được tư vấn và hỗ trợ nhanh chóng:
THÔNG TIN LIÊN HỆ:
[/mota]
TUYỂN DỤNG
GIỚI THIỆU
LIÊN HỆ
